امروزه در کشورهای اروپایی از ترکیبات تزریقی زیادی برای رفع چین و چروک یا افزایش حجم اعضای صورت و بدن استفاده میشود که متاسفانه در جامعه ما اطلاعات محدودی در این مورد وجود دارد. این ترکیبات به دو دسته فلج کننده و پر کننده تقسیم میشوند.
عوارض بوتاکس معمولا به دلیل بروز اشتباه در روند تزریق پدید میآيد و ماده بوتاکس (سم بوتولینوم) به تنهایی عوارض خاصی برای بدن به همراه ندارد.
در صورتی که شما به یک کلینیک معتبر و پزشک متخصص برای تزریق بوتاکس مراجعه کنید، احتمال بروز عوارض بوتاکس تا حد زیادی برای شما کاهش پیدا میکند. در ادامه مطلب شما را با عوارض بوتاکس آشنا خواهیم کرد.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس نام اختصاری سم بوتولیسم میباشد. تزریق مقدار کمی از این ماده بطور مستقیم در ماهیچه فعالیت آن را کم میکند و خطوطی که نتیجه پرکاری آن روی صورت است را از بین میبرد در نتیجه صورت جوانتر و شادابتر به نظر خواهد رسید.
تزریق بوتاکس يک روش سريع و نسبتا غير تهاجمی است. بوتاکس یکی از روشهای جوانسازی پوست و رفع خطوط صورت و گردن است. به دو نوع پرکننده و فلج کننده تقسیم میشود.
ترکیبات فلج کننده با فلج کردن عضلات پیشانی یا دور چشم، اسپاسم آن ناحیه را از بین میبرد و مانع از انقباض عضلات میشوند، بنابراین باعث رفع چروک و بالا بردن ابروها میشوند و ماندگاری آن بین 3 الی 6 ماه است.
دیگری ترکیبات پُرکننده است که با پرکردن شیارها باعث پرشدن چروک ها مثل پركردن خط خنده، رفع لاغری دست و صورت، گودی زیر چشمها، افزایش حجم لب، گونه، چانه و نیز اندام (سینه و…) میشوند.
عوارض بوتاکس بعد از تزریق
- قرمزی و ورم محل تزریق بوتاکس:
قرمزی و تورم واکنش طبیعی بدن بعد از تزریق بوتاکس میباشد. این عوارض معمولاً خفیف تا متوسط هستند و در عرض چند ساعت برطرف میشوند و نیازی هم به درمان و مراجعه به درمانگاه ندارند.
شدت قرمزی و ادم به میزان بوتاکس تزریقی بستگی دارد. میزان شدت این عوارض تا حد زیادی به تجربهی پزشک وابسته است. استفاده از سوزنهای باکیفیت، تزریق آهسته و مقادیر کم بوتاکس و همچنین استفاده از کمپرس سرد بعد از اتمام تزریق، مواردی هستند که میتوانند از شدت قرمزی و تورم کم کنند.
- تزریق بوتاکس در اطراف دهان:
یکی از عوارض تزریق در اطراف دهان کج شدن لبخند میباشد. این عارضه معمولاً موقتی است و باید طی چند روز کاهش یابد. با این حال، عدم تقارن، ناشی از اثرات غیرعمدی سم بر روی عضلات است و بهبود آن ممکن است تا چندین هفته به طول بیانجامد.
- درد حین تزریق بوتاکس:
شدت درد در تزریق بوتاکس به آستانهی تحمل درد افراد بستگی دارد. برای کاهش درد میتوانید پس از مشورت با پزشک، حدود ۱ ساعت قبل از مراجعه به کلینیک، استامینوفن مصرف کنید.
در برخی موارد پیش از درمان، از کرمهای بیحسی موضعی یا کمپرس سرد استفاده میشود تا درد محل تزریق به کمترین حد خود برسد.
- سردرد و تهوع بعد از تزریق بوتاکس
سر درد و تهوع در ۲ الی ۱۵ درصد از مراجعین مشاهده میشوند. البته سردرد و تهوع معمولاً خفیف بوده و بیشتر برای کسانی اتفاق میافتد که اولین تزریقات بوتاکس خود را انجام دادهاند.
ماندگاری این عوارض حداقل چند ساعت تا حداکثر سه روز پس از تزریق متغیر میباشد. بطور کلی عواملی مانند آسیبهای ایجاد شده در محل تزریق، استرس و سابقهی سردردهای میگرنی در ایجاد سردرد و تهوع موثرند.
برای درمان سردرد، مصرف داروهای مسکن یا قرصهای ضد میگرن معمولی توصیه میشود.
- در صورت تزریق بوتاکس اشتباه ابروهای قوسی غیر طبیعی رو به بالا ایجاد میشود و ممکن است چین و چروکهای غیر طبیعی در اطراف ابروها به وجود آید.
کبودی پس از تزریق بوتاکس
کبودی پس از تزریق بوتاکس به دلیل سوراخ شدن عروق خونی موجود در محل تزریق اتفاق میافتد. این اتفاق معمولاً ناشی از این است که محل عروق خونی، قبل از تزریق بوتاکس به خوبی شناسایی نشدهاند.
پزشکان غیرمتخصص و افراد غیر پزشک با آناتومی صورت و گردن آشنایی کافی ندارند. به همین دلیل آسیب به عروق خوبی افزایش پیدا میکند و باعث ایجاد کبودی میشود.
برای پیشگیری از این عارضه، باید از مصرف آسپیرین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی از حداقل ۷ روز قبل از تزریق پرهیز کنید. استفاده از کرمهای ویتامین K نیز در رفع کبودی موثرند.
- افتادگی پلک از عوارض بوتاکس میباشد وقتی ابرو پژمرده میشود پلک احساس سنگینی میکند، اگر چه این عارضه موقتی بوده و بعد از چند هفته از بین میرود.
عفونت
یکی از نادرترین عوارض احتمالی بعد از بوتاکس عفونت میباشد. تمامی محلولهای بوتاکس حاوی مایع نرمال سالین هستند و در دمای ۴ درجهی سانتیگراد نگهداری میشوند. حتی بعد از گذشت ۳۰ روز بعد از باز کردن محلول بوتاکس، هیچ باکتری یافت نمیشود. با این حال در محیط های درمانی، قبل از تزریق پوست شما به خوبی استریل میشود تا خطر عفونت به صفر برسد.
واکنشهای کولینرژیک
از جمله عوارض بوتاکس واکنشهای کولینرژیک میباشند که معمولاً به شکل خشک شدن دهان یا چشمها قابل مشاهده هستند. این عوارض بیشتر در صورت استفاده از فرآوردههایی مشاهده میشود که از سم بوتولونیوم نوع B ساخته شده باشند.
- در صورت تزریق بوتاکس بیش از حد مخصوصا در قسمت عضله، پیشانی سنگین میشود و چهره حالتی افسرده پیدا میکند.
- یکی از عوارض پس از تزریق که میتواند به وجود بیاید مسمومیت غذایی حاد است که ممکن است از چند ساعت تا چند هفته پس از تزریق ادامه پیدا کند.
از دیگر عوارض بوتاکس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سوزن سوزن شدن در محل تزریق، مشکل در بلع، مشکل در تخلیه مثانه، از دست دادن کنترل ادرار، درد یا سوزش هنگام ادرار، تب، لرز، بدن درد، علائم آنفولانزا، افزایش تعریق در نواحی طبیعی، تورم پلک، ترشح یا پوسته پوسته شدن از چشم، مشکل در بینایی، خشکی شدید یا سوزش چشم، ضعف عضلانی غیر معمول یا شدید، علائم مشابه سرماخوردگی مثل گرفتگی بینی، عطسه، گلودرد، گردن درد، کمر درد، درد در بازوها یا پاها
بروز علائم بوتولیسم
در موارد نادر، ممکن است علائمی شبیه بوتولیسم به وجود بیاید. در صورت بروز علائم زیر، فورا به یک پزشک مراجعه کنید:
- مشکل در تکلم
- مشکل در بلع
- سختی تنفس
- مشکلات بینایی
- از دست دادن کنترل ادرار
- ضعف عمومی
عوارض شدید تزریق بوتاکس
در صورت بروز این عوارض به پزشک خود اطلاع دهید:
- آسیب به عضلهها و اعصاب محل تزریق
- مشکل در بلعیدن
- افتادگی پلک
- ضعف عضلانی در ناحیه گردن
- تاری دید و دو بینی
- گرفتگی صدا و مشکل در صحبت کردن
- تپش قلب
- بروز علائم واکنشهای آرژیک
تزریق بوتاکس برای چه افرادی ممنوع است؟
- اگر فرد دارای بیماری اختلالات انعقادی باشد.
- افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف میکنند.
- زنانی که باردار هستند.
- افرادی که سن آنها کمتر از ۱۸ سال و همچنین سن بالاتر از ۷۵ سال
- افرادی که مبتلا به بیماری اماس، میاستنی گراویس، نفروپاتی و نارسایی کلیه هستند.
- افرادی که دارای بیماریهای قلبی و عروقی حاد هستند.
- افرادی که دارای ضعف ایمنی یا کسانی که عفونت فعال دارند.
- افرادی که واکسیناسیون در 2 هفته اخیر انجام دادهاند.
- کسانی که بدون دلیل مشخص مبتلا به بیماری فلج عضلانی میباشند.
پرسش و پاسخ در مورد عوارض بوتاکس
آیا عدم تزریق دوباره بوتاکس باعث بروز عوارض آن می شود؟
خیر؛ تزریق بوتاکس می تواند فقط یک بار انجام شود و عدم انجام دوباره آن هیچ مشکلی را برای فرد به وجود نخواهد آورد. در حقیقت ادامه ندادن تزریق بوتاکس به هیچ وجه باعث بروز عوارض آن نمی شود.
واکنش های محل تزریق بوتاکس چیست؟
کبودی، خونریزی، درد، قرمزی و تورم از عوارض ناشی از تزریق بوتاکس می باشد که در کمتر از یک هفته پس از تزریق بوتاکس از بین خواهد رفت. سم بوتولینوم موجود در بوتاکس می تواند به سایر نواحی بدن و بیشتر از جایی که تزریق شده است پخش شود. این امر باعث بروز عوارض جانبی جدی در برخی از افرادی شده است که تزریق سم بوتولینوم را حتی برای هدف زیبایی انجام می دهند.
موارد منع تزریق بوتاکس چیست ؟
پزشکان به طور کلی پیشنهاد می کنند در دوران بارداری یا شیردهی از بوتاکس استفاده نشود همچنین در افرادی که به پروتئین شیر گاو حساسیت نشان می دهند نباید از بوتاکس استفاده کنند. همچنین بسیاری از افراد درباره تداخل واکسن کرونا با تزریق بوتاکس سوال می پرسند که باید بگوییم هیچ مشکلی ایجاد نمی کند.